Ngủ trọ tại chùa (宿坊, shukubō) là hình thức ở trọ thường thấy ở các đền chùa Phật giáo, cho phép những người hành hương hoặc du khách có cơ hội trải nghiệm nếp sống đơn giản, giản dị của các nhà sư. Ngoài ra, du khách còn được tận mắt chứng kiến hoặc được mời tham gia những hoạt động như niệm kinh vào buổi sáng hoặc ngồi thiền.
Hình thức ngủ trọ này chỉ có tại một số ít đền chùa, thường tập trung tại những địa danh nổi tiếng về Phật giáo như Nagano, Kyoto, Núi Mitake hay tổ hơp núi Dewa. Tuy nhiên, địa điểm thường được nhắc đến nhất khi muốn trải nghiệm cảm giác ngủ trọ tại chùa là núi Koya, nơi có hơn 50 chùa luôn sẵn sàng cho bạn tá túc. Những vị sư ở đây đã khá quen với người nước ngoài, và việc đặt phòng cũng được dễ dàng thực hiện bằng tiếng Anh.
Nếu bạn muốn nghỉ lại qua đêm ở chùa, bạn nên đặt phòng trực tiếp với nhà chùa trước qua điện thoại, fax hoặc email. Hầu hết các chùa chỉ có thể giao tiếp bằng tiếng Nhật, tuy nhiên vẫn có một số chùa có thể nói được tiếng Anh. Ở những địa điểm nổi tiếng như núi Koya, bạn có thể đặt phòng bằng tiếng anh qua các đại lý du lịch địa phương hoặc các trang web như Booking.com, Japanese Guest Houses or Japanican.
Mọi chuyện nghe có vẻ dễ dàng và suôn sẻ, tuy nhiên bạn sẽ phải nghĩ lại khi nghe về giá. Để ngủ lại một đêm ở chùa, cùng với bữa tối và bữa sáng, bạn phải móc hầu bao từ 6000 yen đến 10000 yen một người, một cái giá không hề rẻ. Ơ những điểm đến được ưa chuộng như núi Koya con số đó sẽ còn cao hơn. Nhiều nhà chùa cho phép bạn ngủ lại với giá rẻ hơn, nhưng lại không phục vụ thức ăn. Bạn hãy chú ý rằng hầu hết các nhà chùa chỉ nhận tiền mặt, không được dùng thẻ tín dụng.
Khi nghỉ lại tại chùa, bạn sẽ được ở phòng mang phong cách Nhật Bản với chiếu và cửa kéo. Trong khi phòng được xây riêng biệt thì nhà vệ sinh hoặc bồn rửa mặt sẽ được sử dụng chung giữa các khách trọ, đôi khi với cả nhà sư. Nhiều chùa còn có bể tắm công cộng để khách sử dụng chung và đôi khi có cả nhà sư.
Phòng kiểu Nhật với futon
Phòng tắm thường được sử dụng chung
Trong phòng, bạn sẽ ngủ trên futon, một dạng nệm trải trên chiếu. Lò sưởi sẽ được cung cấp vào mùa đông. Nhiều chùa trang bị phòng với cơ sở vật chất giống như một phòng khách sạn thông thường, tuy nhiên bạn sẽ không thể tìm thấy TV hoặc wifi trong chùa. Một số chùa còn có những dịch vụ xa xỉ hơn, như phòng tắm riêng và một bữa ăn kiểu Nhật thịnh soạn, giống như những lữ quán cao cấp.
Phòng kiểu Nhật với bàn có gắn lò sưởi bên dưới (kotatsu)
Một trong những điểm nhấn của việc nghỉ qua đêm tại chùa đó là những bữa ăn chay. Đương nhiên, trong những bữa ăn của bạn sẽ không có sự hiện diện của thịt cá, mà thay vào đó là những thực phẩm giàu đạm như đậu phụ hay konyaku (một loại thạch). Trong bữa ăn, thức ăn sẽ được bày trên nhiều đĩa nhỏ và được bố trí để tôn lên những nguyên liệu theo mùa hay theo chủ để. Bạn có thể tìm thấy bữa ăn như thế này ở các lữ quán với tên gọi kaiseiki ryori (会席料理) ngoại trừ việc đây đều là những món chay. Mặc dù chỉ được nêm nếm nhẹ, nhưng khi ăn vị rất vừa miệng. Ngoài ra, việc bạn có thể uống bia trong chùa vì đạo Phật ở Nhật không cấm uống rượu bia cũng là một điểm thú vị đáng lưu ý.
Một bữa ăn trong chùa
Ngoài việc nghỉ ngơi và dùng bữa, tá túc tại chùa còn mang đến cho bạn những cơ hội mà bạn khó tìm được ở bất kì khách sạn nào. Bạn sẽ được mời đi dạo quanh chùa và chiêm ngưỡng vẻ đẹp của kiến trúc chùa, của thiên nhiên. Bạn có thể tiếp cận những khu vực mà thường để biển cấm du khách, như những khu vườn tĩnh lặng và trang nghiêm.
Một góc vườn trong chùa
Ngoài ra, nhà chùa sẽ mời bạn tham gia vào hoạt động cầu nguyện mỗi sáng, thường bắt đầu vào khoảng 6 giờ và kéo dài 30 phút đến một tiếng. Buổi cầu nguyện sẽ khác nhau tùy theo tông phái của chùa. Mức độ tham gia của khách cũng sẽ khác nhau. Ví dụ: nhiều chùa chỉ yêu cầu bạn ngồi yên và theo dõi, trong khi nhiều chùa khác sẽ cho phép bạn tham gia trực tiếp hơn, cho bạn sách kinh để niệm và hương để thắp. Bạn sẽ được hướng dẫn về cách làm, và nhiều chùa còn có cả phần hướng dẫn bằng tiếng Anh.
Hành lang chùa vào buổi sáng
Một vài nhà chùa còn cho phép khách tham dự các hoạt động khác, chẳng hạn như ngồi thiền, chép kinh hoặc ngồi dưới thác nước. Độ khó của hoạt động có thể thay đổi, nhưng các nhà chùa thường có các tiết học hướng dẫn cơ bản dành cho những người chưa có kinh nghiệm. Ngoài ra cũng có các khóa dài hạn dành cho những khách đã có kinh nghiệm.

Hung Truong (đại học Hitotsubashi) – dịch từ www.japan-guide.com